بیمه عمر و تامین آتیه

بیمه عمر و تامین آتیه قراردادی است که مابین شرکت بیمه (بیمه گر) و فرد بیمه شونده یا قیم وی(بیمه گذار) منعقد میگردد. در این نوع قرارداد بیمه گذار که میتواند همان بیمه شده (بیمه گذار طی قراداد میتواند خود یا فرد دیگری که در قیمومیت خود دارد را بیمه نماید) نیز باشد متعهد میگردد تا مبالغی را که معمولا به شکل اقساط بلند مدت میباشند، به بیمه گر پرداخت نماید. این پرداختها تا یک زمان معین وابسته به نوع و مدت زمان قرارداد ادامه خواهند داشت و در صورت وقوع وقایعی چون مرگ، حادثه، ابتلا به بیماریهای خاص و نیاز به مراقبتهای ویژه پزشکی، بیمه گر موظف خواهد بود سرمایه بیمه شده را بصورت یکجا و یا به صورت مستمری به بیمه گذار یا به شخص ثالتی که در قرارداد تعیین گردیده است، پرداخت نماید. لازم به ذکر است که مطابق بخشنامه ها و آئین نامه های بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران شرکتهای بیمه گر موظف به پرداخت سرمایه بیمه شده بصورت یکجا میباشند و حق پرداخت سرمایه بیمه شده بصورت مستمری را ندارند. در کل بیمه های عمر و تامین آتیه یا همان بیمه های زندگی در کشور ها و شرکتهای مختلف از یک استاندارد یکسان پیروی نمیکنند ولی قرادادهای بیمه زندگی مشابهت های زیادی با یکدیگر دارند. بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران بخشنامه هایی در خصوص همسان سازی مواد اصلی این قرارداد ها دارد و شرکت های بیمه ایرانی ملزم به رعایت این بخشنامه ها بوده و در خصوص مواد قید شده در این بخشنامه ها حق عمل بصورت دیگری را ندارند (برای مثال پرداخت سرمایه بیمه شده در انتهای قرارداد میبایست حتما بصورت یکجا باشد). همچنین برخی شرکتهای بیمه گر میتوانند وابسته به سیاستهای کاری خود خارج از بندهای اصلی قرارداد های بیمه زندگی که بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران برای آنها تعیین تکلیف نموده است، امکاناتی را در اختیار بیمه شدگان یا بیمه گذاران قرار دهند. (مانند تخفیفهایی که شرکتهای بیمه گر به بیمه گذاران در خصوص شاخه های بیمه ای دیگر میدهند یا برای مثال بیمه تکمیل درمانی که شرکت بیمه پاسارگاد برای بیمه شدگان قراردادهای بیمه زندگی خود در نظر گرفته است)

نقش ها

نقشهای اصلی در بیمه نامه های زندگی عبارتند از بیمه گذار، بیمه شده و ذینفع بیمه نامه. بیمه گذار مالک بیمه نامه است و حق بیمه ها را می پردازد، بنابراین تصمیم گیری در مورد کلیه اجزای بیمه نامه از قبیل تعیین ذینفع در اختیار بیمه گذار است. بیمه شده، فردی است که زندگی اش بیمه شده و در صورتیکه در طول مدت بیمه نامه فوت کند، غرامت فوت به ذینفع پرداخت میشود. این احتمال در اکثر مواقع وجود دارد که بیمه گذار و بیمه شده یک نفر باشند یعنی بیمه گذار خودش را بیمه کرده باشد. البته این امکان نیز وجود دارد که این دو نقش دو نفر متفاوت باشند. در صورت فوت بیمه شده تنها شخصی که میتواند غرامت فوت را دریافت کند ذینفع بیمه نامه است. بنابر این کنترل بیمه نامه و حصول اطمینان از درستی انتخاب ذینفع نکته بسیار مهمی است. ذینفع بیمه نامه ممکن است یک یا چند نفر باشند. میتوان چند نفر مختلف را در بیمه نامه بعنوان ذینفع با درصد های مشخص تعیین سهم نمود و یا اولویت گذاری نمود تا در صورتیکه در زمان فوت بیمه شده، ذینفع اولویت اول در قید حیات نباشد مبلغ سرمایه بیمه شده به ذینفع اولویت دوم برسد. همچنین میتوان ذینفع را بصورت وراث قانونی بیمه شده تعیین نمود تا در صورت فوت بیمه شده مطابق با درصد سهم الارث قانونی مبلغ سرمایه بیمه شده بین وراث قانونی تقسیم گردد. در کل در کشورهای مختلف وابسته به قوانین مالیاتی، برخوردهای متفاوتی در مورد تعیین ذینفع بیمه نامه وجود دارد. به همین دلیل توصیه میگردد در انتخاب نماینده مشاور تنظیم کننده جداول بیمه نامه وسواس بسیاری خرج شود تا در زمان خسارت یا اتمام قرارداد بهترین نتیجه حاصل شود.

انواع بیمه نامه های زندگی

در کل بیمه های زندگی به سه دسته تقسیم بندی میشوند. بیمه عمر مدت دار، بیمه تمام عمر و بیمه مختلط. در بیمه های عمر مدت دار، بیمه گذار حق بیمه انتخابی را برای مدت معین قرارداد پرداخت مینماید و در صورتیکه در طی مدت قرارداد زنده بماند (بیمه نامه های به شرط زندگی) و یا فوت کند (بیمه نامه های به شرط فوت)، شرکت بیمه به ذینفع تعیین شده در قرارداد مبلغ مشخص شده را پرداخت می نماید. در بیمه نامه های تمام عمر نیز مدت زمان بیمه نامه نامحدود می باشد و شرکت بیمه متعهد میگردد تا در زمان فوت بیمه شده سرمایه بیمه نامه را به ذینفع بیمه نامه پرداخت نماید. اما بیمه مختلط شکل کاملتری از بیمه نامه های زندگی است که در این نوع بیمه نامه ها اگر بیمه شده در مدت قرارداد فوت کند، سرمایه فوت بیمه نامه به اضافه اصل و سود ذخایر بیمه نامه به ذینفع پرداخت میگردد و در غیر اینصورت اگر تا انتهای مدت قرارداد بیمه شده فوت نکند اصل و سود حاصل از ذخایر بیمه نامه بصورت یکجا به بیمه شده پرداخت میگردد.

پوششهای بیمه نامه های زندگی

پوششهای بیمه های زندگی به دو دسته اصلی تقسیم میشوند:

1- پوششهای پس اندازی

1- دریافت وام از محل اندوخته بیمه نامه (کارمزد 4 درصد بیشتر از سود تضمینی بیمه نامه خواهد بود)
2- اندوخته بیمه نامه پس از اتمام مدت قرارداد بیمه نامه به صورت یکجا به استفاده کننده پرداخت خواهد شد.
3- سود تضمینی سالانه بیمه نامه های عمر برای دو سال اول قرارداد 16 درصد و برای دو سال دوم قرارداد 13 درصد و از سال پنجم تا انتهای قرارداد 10 درصد می باشد.
4- معافیت دائم از مالیات (مطابق مواد 136 و 137 قانون مالیاتهای مستقیم)
5- تخصیص اندوخته حاصل از سرمایه گذاری به غیر
6- امکان دریافت و بازخرید به میزان 90 درصد اندوخته تا سال پنجم و از سال پنجم به بعد معادل 100 درصد اندوخته

2- پوششهای بیمه ای

1- پوشش امراض خاص: شامل غرامت برای سکته مغزی، سکته قلبی، جراحی عروق کرونر قلب، انواع سرطان و پیوند اعضای بدن
2- پوشش از کار افتادگی دائم و کامل ناشی از حادثه: در این نوع پوشش در صورتیکه بیمه شده در اثر حادثه از کار افتاده شود سرمایه مشخصی را از بیمه گر دریافت مینماید و از پرداخت حق بیمه در ادامه قرارداد مطابق با شرایط تعیین شده در قرارداد معاف میگردد.
3- پوشش فوت عادی: در صورت فوت عادی بیمه شده سرمایه بیمه نامه به استفاده کننده بیمه نامه پرداخت میگردد.
4- پوشش فوت ناشی از حادثه: در صورت فوت بیمه شده در اثر حادثه سرمایه تعیین شده که معمولا سه برابر سرمایه فوت عادی است به ذینفع یا ذینفع ها پرداخت میگردد.
5- پوشش هزینه های پزشکی ناشی از حادثه

استثناعات خسارت در بیمه عمر

1- خودکشی یا اقدام به خودکشی تا قبل از 2 سال از شروع بیمه نامه
2- صدمات عمدی وارد شده به بدن
3- استفاده از مواد مخدر و یا محرک و یا مست بودن و خسارات ناشی از آن
4- اعمال مجرمانه
5- فوت بیمه شده بر اثر حادثه عمدی
6- خسارات ناشی از زلزله، طوفان، سیل، انقلاب، یا هرگونه اقدام تروریستی

آشنایی با اصطلاحات بیمه عمر و سرمایه گذاری

بیمه گر:

شرکتی که فرد متقاضی را تحت پوشش بیمه عمر قرار میدهد.

بیمه گذار:

فردی که خرید بیمه عمر را انجام داده و طبق قرارداد حق بیمه را پرداخت می نماید. شخص بیمه گذار میتواند در طول مدت بیمه عمر تغییر کند.

بیمه شده:

فردی که تحت پوشش بیمه عمر قرار دارد و فوت یا حیاتش شرط اصلی برقرار بودن بیمه عمر می باشد. بیمه شونده و بیمه گذار میتوانند یک نفر باشند، اما این امکان وجود دارد که شخصی فرد دیگری را بیمه کند. برای نمونه فردی فرزند خردسال خود را بیمه عمر و تامین آتیه کرده و حق بیمه هایش را پرداخت می کند.

ذینفع:

شخصی که از سوی بیمه گذار تعیین میشود تا در صورت فوت بیمه شده، سرمایه بیمه عمر را دریافت نماید.

سرمایه فوت:

مبلغی است که در صورت فوت بیمه شده، شرکت بیمه متعهد میشود به ذی نفعان بیمه عمر پرداخت نماید.

سرمایه حادثه (سرمایه فوت ناشی از حادثه):

در صورتیکه فرد بیمه شده بر اثر حادثه فوت کند، سرمایه ای بیشتر از سرمایه فوت به ذینفع های او تعلق میگیرد.

ضریب تشکیل سرمایه:

این ضریب در شرکتهای بیمه ای مختلف متفاوت میباشد. ضریب تشکیل سرمایه، بر حق بیمه ماهیانه اعمال شده و سرمایه فوت را تعیین میکند. به عنوان مثال اگر حق بیمه ماهیانه 50 هزار تومان باشد و ضریب تشکیل سرمایه 300 برابر باشد، سرمایه فوت بیمه شده 15 ملیون تومان خواهد بود.