بیمه اتوموبیل

"بیمه اتوموبیل، بیمه خودرو، بیمه ماشین یا بیمه وسیله نقلیه" بیمه خریداری شده برای اتوموبیل، کامیون، موتورسیکلت و دیگر وسایل نقلیه جاده ای است که به طور کلی جبران کننده خسارتهای ناشی از حوادث رانندگی وارد شده به اتوموبیل و نیز اشخاص ثالث میباشد. با توجه به شرایط خاص بیمه های خودرو، از نظر حقوقی در مناطق مختلف مقررات آن متفاوت با یکدیگر تعریف میشود.

استفاده گسترده از اتوموبیل در شهرها، پس از جنگ جهانی اول آغاز شد. با توجه به اینکه اتوموبیلها از هر وسیله نقلیه ای که تا آن زمان در مناطق مسکونی استفاده میشد سریعتر و خطرناکتر بود، با این حال در هیچ کشوری بیمه اتوموبیل به صورت اجباری در نیامده بود و رانندگان و دارندگان خودرو اغلب هزینه های قابل توجهی را در تصادفات متحمل میشدند. طرح بیمه اجباری اتوموبیل برای اولین بار در بریتانیا به اجرا درآمد که به موجب قانون ترافیک جاره ای 1930 کلیه صاحبان خودروها و رانندگان در جاده های عمومی برای هر گونه تصادف، آسیب یا مرگ اشخاص ثالث بیمه شدند. در سال 1939 آلمان نیز قانون مشابهی را تصویب کرد.

در بسیاری از حوزه های قضایی بیمه خودرو یا هر وسیله نقلیه موتوری قبل از استفاده در جاده های عمومی اجباری است. همچنین در اغلب مناطق بیمه های اتوموبیل و راننده آن به هم مرتبط بوده و با هم صادر میگردد. البته در قوانین مناطق مختلف تا حد زیادی متفاوت است.

هم اکنون در چندین حوزه قضایی در دنیا با طرح” Pay-as-You-Dive” بیمه خودرو و راننده به صورت خودکار از طریق مالیات بر سوخت پرداخت میشود. در این طرح شارژ بیمه بر پایه کارکرد کیلومتر طی شده در هر خودرو انجام میپذیرد که این امر به لحاظ نظری میتواند به افزایش بهره وری بینجامد.

اما بیمه های اتوموبیل در ایران به سه گروه بیمه شخص ثالث، بیمه حوادث سرنشین . بیمه بدنه تقسیم میشوند.

بیمه شخص ثالث

بیمه شخص ثالث همانگونه که از نام آن مشخص است خسارتهای وارد به اشخاص ثالث را پوشش میدهد و چون با عنوان اتوموبیل مطرح میشود خسارتهایی که رانندگان اتوموبیل به افراد ثالث و اموال وارد مینمایند، بیمه مسئولیت مدنی در قبال اشخاص ثالث وسایل نقلیه موتوری زمینی نامیده میشود.

شخص ثالث به کلیه افراد حادثه دیده بجز راننده مسبب حادثه اطلاق میشود. طبق ماده 1 قانون شخص ثالث همه کسانی که اقدام به رانندگی مینمایند ملزم به خرید بیمه شخص ثالث میباشند. در این نوع بیمه نامه دو نوع خسارت جبران میشود. خسارتهای وارد به اموال اشخاص ثالث که خسارت مالی نامیده میشود و خسارتهای وارد به جان افراد ثالث که خسارت جانی یا بدنی نامیده میشود و شامل فوت، نقص عضو و هزینه های پزشکی ناشی از حادثه یا مورد بیمه میباشد.

بیمه حوادث سرنشین

سرنشین شخصی است که در زمان حادثه داخل اتوموبیل بیمه شده میباشد. اعم از اینکه اتوموبیل در حال حرکت باشد یا در حال توقف. سرنشین وسیله نقلیه به معنی عام شامل راننده، کمک راننده و مسافر وسیله نقلیه است.

این بیمه نامه بعنوان پوشش تکمیلی همراه بیمه نامه های شخص ثالث و مازاد ارائه میشود و به موجب آن، راننده و آن دسته از سرنشینان وسیله نقلیه بیمه شده که شخص ثالث محسوب نمیشوند و در اثر حوادث رانندگی مصدوم میشوند، میتوانند از پوشش مذکور استفاده نمایند.

بر اساس این بیمه نامه هزینه های پزشکی، غرامت فوت و نقص عضو سرنشینان وسیله نقلیه مشمول بیمه تا سقف مشخص شده در بیمه نامه در اثر حوادث قابل جبران است. همچنین چنانچه راننده وسیله نقلیه بیمه شده در اثر حادثه رانندگی محکوم به پرداخت دیه سرنشینان اتوموبیل خود شوند ولی دیه متعلقه ایشان بیش از سقف تعهدات بیمه نامه شخص ثالث باشد، مابه التفاوت آن با رعایت سقف و شرایط مربوط از محل پوشش حوادث سرنشین جبران میشود.

بیمه بدنه اتوموبیل

بیمه بدنه اتوموبیل جبران کننده خسارت ناشی از حوادثی است که برای اتوموبیل مورد بیمه اتفاق می افتد و بطور معمول و در بیمه نامه های عادی شامل شش خطر واژگونی، صاعقه، انفجار، آتش سوزی و سرقت میباشد.